O zmianie stanu refrakcyi oka podczas przypatrywania się bliskim przedmiotom można się przekonać w rozmaity sposób; najprościej i najłatwiej za pomocą klasycznego doświadczenia Schenera. Jeżeli przez dwa małe otworki, wykłute szpilką w kartonie, tak blisko siebie, żeby ich odległość była mniejszą od szerokość średnio rozwartej źrenicy, wpatrujemy się w szpilkę znajdującą się przed okiem w odległości kilkunastu em., wtedy widzimy ją wyraźnie i pojedyńczo. Wiadomo każdemu z codziennego doświadczenia, że dwóch przedmiotów położonych w rozmaitych odległościach od oka nie możemy równocześnie widzieć jednako wyraźnie, przynajmniej, jeśli różnica odległości jest dość znaczna. Jeśli n. p. przez siatkę woalki, trzymanej w odległości kilku centymetrów przed oczyma, wpatrujemy się w litery książki, leżącej od oka w odległości 1/2 metra, wtedy litery widzimy wyraźnie, ale siatki woalki nie widzimy wcale, lub przynajmniej widzimy ją bardzo niewyraźnie. Jeżeli natomiast wpatrujemy się w oczka tej siatki, wtedy na odwrót litery w książce zacierają się nam zupełnie. Z prostego doświadczenia i z wielu innych podobnych wynika. że wprawdzie równocześnie nie możemy widzieć wyraźnie dwóch- natomiast, że kolejno jesteśmy zdolni widzieć wyraźnie raz bliższe, raz dalsze przedmioty. Wiemy z poprzedniego że oko prawidłowe, które najczęściej ma budowę w przybliżeniu miarową, zbiera u swej siatkówki promienie wpadające doń równolegle. Oko takie mogłoby zatem wytwarzać na swej siatkówce wyraźne obrazy wyłącznie tylko przedmiotów odległych, czyli tylko w dal widzieć wyraźnie, tymczasem może ono równie wyraźnie widzieć przedmioty bliżej, a nawet bardzo blisko położone. Ponieważ od każdego punktu bliskiego odbite promienie wpadają do. źrenicy jako wiązki rozbieżne, przeto oko pod tym tylko warunkiem może je skupić na swej siatkówce i wytworzyć na niej wyraźny obraz przedmiotu bliskiego, jeśli jego refrakcya zostanie odpowiednio spotęgowaną. Wnosimy  do tęgo, że istnieć musi jakiś mechanizm, którego taki chwilowy przyrost refrakcyi może przyjść do skutku. zdolność przystosowywania aparatu dyoptrycznego oka do różnych odległości nazywamy zdolnością nastawną oka. Refrakcyę, w jaką wyposażone jest oko dzięki swej optycznej budowie i która, jak widzieliśmy już wyżej, może być miarową lub przedstawiać różne zboczenia (myopia, hypermetropia, astygmatyzm), nazywamy refrakcyą statyczną, w przeciwieństwie do różnych dynamicznych stanów refrakcyi, zależnych od mniejszego lub większego napięcia akomodacyi. W ostatnich czasach zbudowano olbrzymi oftalmoskop wedle pomysłu Gullstranda, składający się z tubusa pionowego, który służy do oświetlenia dna oka i z tubusa poziomego, który służy do obserwacyi szczegółów dna. Przyrząd ten bardzo złożony i bardzo kosztowny posiada tę zaletę, że daje obraz dna ocznego znacznie powiększony i wolny od refleksów, jakie utrudniają badanie za pomocą zwyczajnego wziernika. [podobne: przeglądarka skierowan na leczenia sanatoryjne, sprawdzenie skierowania do sanatorium, niedomoga ciałka żółtego, proteza acetalowa ]